หากสุนัขที่บ้านเลือดกำเดาไหล ไม่ต้องตกใจนะคะ เราสามารถทำการปฐมพยาบาลเบื้องต้นที่บ้านได้ ก่อนที่จะถึงมือคุณหมอ
ลักษณะอาการเป็นอย่างไร
จากประสบการณ์ของหมอผู้เขียน อาการเลือดกำเดาไหลพบเพียงจมูกข้างเดียว หรือทั้งสองข้างก็ได้ เลือดมักจะไหลออกมาเป็นหยดๆ ซึ่งมักจะออกมาจากเส้นเลือดฝอย หรือหลอดเลือดดำภายในโพรงจมูก
เลือดกำเดาไหล มักจะไม่เป็นฟอง หากมีลักษณะเป็นฟองอากาศ มักบ่งชี้ว่า เลือดอาจมาจากปอดของสุนัข ถ้าเป็นเช่นนั้น ถือเป็นภาวะฉุกเฉิน ต้องรีบไปหาสัตวแพทย์ใกล้บ้านให้เร็วที่สุด
การปฐมพยาบาลเบื้องต้นที่บ้าน เมื่อเลือดกำเดากำลังไหล
1. ให้สุนัขอยู่ในสภาวะที่สงบสุดๆ ไม่มีเสียงรบกวน เพราะหากปล่อยให้ยังเคลื่อนไหวไปมา เลือดจะไม่หยุด
2. เราสามารถช่วยโดยการประคบเย็นบริเวณจมูก หรืออาจจะใช้ก้อนสำลีอุดรูจมูกข้างที่เลือดไหล การประคบเย็นทำได้โดยใช้ผ้าพันรอบถุงน้ำแข็งหรือถุงความเย็น แล้วนำไปวางประคบพาดบนจมูกของสุนัข หากสุนัขมีจมูกสั้น ต้องระมัดระวัง เพราะอาจเผลอไปอุดรูจมูกทั้งสองข้าง ทำให้สุนัขหายใจลำบาก ตกใจ และไม่ให้ความร่วมมือ การประคบเย็นจะช่วยให้หลอดเลือดที่แตกนั้นหดตัว และเลือดไหลออกน้อยลงในที่สุด
3. หากเลือดไม่หยุดไหลภายใน 1 ชั่งโมง หรือหากอัตราการไหลเร็ว (กรณีนี้ไม่จำเป็นต้องรอดูอาการนานถึง 1 ชั่วโมง) ให้รีบนำส่งสัตวแพทย์ใกล้บ้าน เพราะสุนัขได้เสียเลือดมาระยะหนึ่งแล้ว อาจทำให้เข้าสู่ภาวะอันตราย และช็อกเนื่องจากภาวะขาดเลือด

เมื่อถึงที่คลินิกสัตวแพทย์
คุณหมอผู้ให้การรักษามักต้องการข้อมูลเพิ่มเติม เพื่อประเมินความรุนแรงของการเสียเลือด และเพื่อการวางแผนการรักษา รวมถึงเพื่อค้นหาสาเหตุต้นตอของเลือดกำเดาที่ไหลไม่หยุด
ข้อมูลที่เราสามารถเตรียมให้คุณหมอ เช่น
- เลือดกำเดาครั้งนี้ไหลมากี่ชั่วโมงแล้ว
- เคยมีประวัติเลือดกำไหลแบบนี้มาก่อนหรือไม่
- ปริมาณเห็บบนตัวสุนัขในอดีตที่ผ่านมา
- สุนัขตัวอื่นๆ ในบ้าน มีอาการผอมซีดด้วยหรือไม่
- ประวัติการใช้ยากำจัดเห็บ
แล้วเลือดกำเดาไหล เกี่ยวข้องอะไรกับเห็บบนตัวสุนัข?
สาเหตุเกิดจากอะไร
เลือดกำเดาในสุนัขเกิดจากหลากหลายสาเหตุ ตามประสบการณ์ของหมอผู้เขียน ในบ้านเราส่วนใหญ่มักเกิดจาก …
- เป็นโรคพยาธิเม็ดเลือด (Ehrlichiosis) ซึ่งมีเห็บเป็นพาหะนำโรค ด้วยความที่เมืองไทยมีอากาศร้อนชื้น จึงเป็นสาเหตุที่พบบ่อยมาก
- ได้รับอุบัติเหตุมา โดยเฉพาะสุนัขที่ยังอายุน้อย
- มีสิ่งแปลกปลอมภายในโพรงจมูก
- มีเนื้องอก
- มีปรสิต
- กินสารพิษมาโดยไม่ได้ตั้งใจ เช่นยาฆ่าหนูบางชนิด
- เป็นโรคเรื้อรังบางชนิด
- เป็นโรคทางเลือดบางชนิด
โรคพยาธิเม็ดเลือด ร้ายแรงกว่าที่คิด
หากเป็นจากสาเหตุนี้ เลือกกำเดามักจะหยุดค่อนข้างยาก สุนัขบางตัวไหลจนเหลือเลือดน้อย และช็อกในที่สุด เนื่องจากเสียเลือดเป็นจำนวนมาก สัตวแพทย์จำเป็นต้องทำการฉีดยาห้ามเลือด ร่วมกับการให้ยารักษาจำเพาะในทันที ทั้งนี้เนื่องจากสุนัขที่เป็นโรคนี้จะมีการถูกทำลายของผนังหลอดเลือดในทุกส่วนของร่างกาย ทำให้หลอดเลือดเปราะบางมาก หากเลือดกำเดาออกอย่างรุนแรง สัตวแพทย์อาจต้องพิจารณาให้เลือดเพื่อรักษาชีวิตของสุนัข
ปัญหาเลือดกำเดาในสุนัขแตกต่างจากคนมาก สำหรับเรา เลือดกำเดามักเกิดจากเส้นเลือดฝอยในจมูกแตกจากอากาศแห้ง หรือใช้นิ้วแคะจมูกตัวเอง แต่ปัญหาเลือดกำเดาในสุนัขนั้นมักจะมีโรคร้ายแอบแฝงซึ่งจำเป็นที่จะต้องได้รับการแก้ไขที่ต้นเหตุ
หมอผู้เขียนหวังว่า บทความนี้จะช่วยให้เราแก้ไขสถาณการณ์เบื้องต้นได้อย่างราบรื่นนะคะ

- ชีวิตของลา - October 31, 2021
- คอลลี่กับยาไอเวอร์เม็กติน - July 25, 2021
- แมวกินยาพาราไม่ได้! - July 25, 2021