เลือดกำเดาไหลในสุนัข

หากสุนัขที่บ้านเลือดกำเดาไหล ไม่ต้องตกใจนะคะ เราสามารถทำการปฐมพยาบาลเบื้องต้นที่บ้านได้ ก่อนที่จะถึงมือคุณหมอ

ลักษณะอาการเป็นอย่างไร

จากประสบการณ์ของหมอผู้เขียน อาการเลือดกำเดาไหลพบเพียงจมูกข้างเดียว หรือทั้งสองข้างก็ได้ เลือดมักจะไหลออกมาเป็นหยดๆ ซึ่งมักจะออกมาจากเส้นเลือดฝอย หรือหลอดเลือดดำภายในโพรงจมูก

เลือดกำเดาไหล มักจะไม่เป็นฟอง หากมีลักษณะเป็นฟองอากาศ มักบ่งชี้ว่า เลือดอาจมาจากปอดของสุนัข ถ้าเป็นเช่นนั้น ถือเป็นภาวะฉุกเฉิน ต้องรีบไปหาสัตวแพทย์ใกล้บ้านให้เร็วที่สุด

การปฐมพยาบาลเบื้องต้นที่บ้าน เมื่อเลือดกำเดากำลังไหล

1. ให้สุนัขอยู่ในสภาวะที่สงบสุดๆ ไม่มีเสียงรบกวน เพราะหากปล่อยให้ยังเคลื่อนไหวไปมา เลือดจะไม่หยุด

2. เราสามารถช่วยโดยการประคบเย็นบริเวณจมูก หรืออาจจะใช้ก้อนสำลีอุดรูจมูกข้างที่เลือดไหล การประคบเย็นทำได้โดยใช้ผ้าพันรอบถุงน้ำแข็งหรือถุงความเย็น แล้วนำไปวางประคบพาดบนจมูกของสุนัข หากสุนัขมีจมูกสั้น ต้องระมัดระวัง เพราะอาจเผลอไปอุดรูจมูกทั้งสองข้าง ทำให้สุนัขหายใจลำบาก ตกใจ และไม่ให้ความร่วมมือ การประคบเย็นจะช่วยให้หลอดเลือดที่แตกนั้นหดตัว และเลือดไหลออกน้อยลงในที่สุด

3. หากเลือดไม่หยุดไหลภายใน 1 ชั่งโมง หรือหากอัตราการไหลเร็ว (กรณีนี้ไม่จำเป็นต้องรอดูอาการนานถึง 1 ชั่วโมง) ให้รีบนำส่งสัตวแพทย์ใกล้บ้าน เพราะสุนัขได้เสียเลือดมาระยะหนึ่งแล้ว อาจทำให้เข้าสู่ภาวะอันตราย และช็อกเนื่องจากภาวะขาดเลือด

ปฐมพยาบาลด้วยการประคบเย็น (Image from Pethelpful.com)

เมื่อถึงที่คลินิกสัตวแพทย์

คุณหมอผู้ให้การรักษามักต้องการข้อมูลเพิ่มเติม เพื่อประเมินความรุนแรงของการเสียเลือด และเพื่อการวางแผนการรักษา รวมถึงเพื่อค้นหาสาเหตุต้นตอของเลือดกำเดาที่ไหลไม่หยุด

ข้อมูลที่เราสามารถเตรียมให้คุณหมอ เช่น

เลือดกำเดาครั้งนี้ไหลมากี่ชั่วโมงแล้ว
เคยมีประวัติเลือดกำไหลแบบนี้มาก่อนหรือไม่
ปริมาณเห็บบนตัวสุนัขในอดีตที่ผ่านมา
สุนัขตัวอื่นๆ ในบ้าน มีอาการผอมซีดด้วยหรือไม่
ประวัติการใช้ยากำจัดเห็บ

แล้วเลือดกำเดาไหล เกี่ยวข้องอะไรกับเห็บบนตัวสุนัข?

สาเหตุเกิดจากอะไร

เลือดกำเดาในสุนัขเกิดจากหลากหลายสาเหตุ ตามประสบการณ์ของหมอผู้เขียน ในบ้านเราส่วนใหญ่มักเกิดจาก …

เป็นโรคพยาธิเม็ดเลือด (Ehrlichiosis) ซึ่งมีเห็บเป็นพาหะนำโรค ด้วยความที่เมืองไทยมีอากาศร้อนชื้น จึงเป็นสาเหตุที่พบบ่อยมาก
ได้รับอุบัติเหตุมา โดยเฉพาะสุนัขที่ยังอายุน้อย
มีสิ่งแปลกปลอมภายในโพรงจมูก
มีเนื้องอก
มีปรสิต
กินสารพิษมาโดยไม่ได้ตั้งใจ เช่นยาฆ่าหนูบางชนิด
เป็นโรคเรื้อรังบางชนิด
เป็นโรคทางเลือดบางชนิด

โรคพยาธิเม็ดเลือด ร้ายแรงกว่าที่คิด

หากเป็นจากสาเหตุนี้ เลือกกำเดามักจะหยุดค่อนข้างยาก สุนัขบางตัวไหลจนเหลือเลือดน้อย และช็อกในที่สุด เนื่องจากเสียเลือดเป็นจำนวนมาก สัตวแพทย์จำเป็นต้องทำการฉีดยาห้ามเลือด ร่วมกับการให้ยารักษาจำเพาะในทันที ทั้งนี้เนื่องจากสุนัขที่เป็นโรคนี้จะมีการถูกทำลายของผนังหลอดเลือดในทุกส่วนของร่างกาย ทำให้หลอดเลือดเปราะบางมาก หากเลือดกำเดาออกอย่างรุนแรง สัตวแพทย์อาจต้องพิจารณาให้เลือดเพื่อรักษาชีวิตของสุนัข

ปัญหาเลือดกำเดาในสุนัขแตกต่างจากคนมาก สำหรับเรา เลือดกำเดามักเกิดจากเส้นเลือดฝอยในจมูกแตกจากอากาศแห้ง หรือใช้นิ้วแคะจมูกตัวเอง แต่ปัญหาเลือดกำเดาในสุนัขนั้นมักจะมีโรคร้ายแอบแฝงซึ่งจำเป็นที่จะต้องได้รับการแก้ไขที่ต้นเหตุ

หมอผู้เขียนหวังว่า บทความนี้จะช่วยให้เราแก้ไขสถาณการณ์เบื้องต้นได้อย่างราบรื่นนะคะ