We do better when we know

เมื่อลูกสุนัขเกิดอาการหมดแรง (Hypoglycemia)

ดูจากชื่อหัวข้อแล้ว ผู้อ่านอาจจะงงๆ ว่าไปทำอะไรมาจึงหมดแรง หัวข้อนี้จะหมายถึงภาวะที่ลูกสุนัขมีอาการเดินเซ เคลื่อนไหวน้อยลง บางตัวมีน้ำลายยืด เริ่มตัวเย็น ตัวอ่อนปวกเปียก ความดันโลหิตลดลง เหมือนคนเป็นลมหน้ามืด

มักจะพบได้ในลูกสุนัขอายุ 1-3 เดือน โดยเฉพาะในสุนัขพันธุ์เล็ก เช่น ปอมเมอราเนียน ยอร์คเชีย ชิวาวา และพบบ่อยขึ้นในตัวจิ๋วๆ (teacup) 

สาเหตุเกิดจากอะไร

สาเหตุเกิดจากภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำกว่าปกติ (Hypoglycemia) ซึ่งมักจะเกิดตามมาหลังมีอาการป่วยด้วยโรคใดๆ ก็แล้วแต่ เช่น เป็นหวัด อาเจียน ท้องเสีย แล้วเกิดอาการเบื่ออาหารเกิน 2-3 มื้อติดต่อกัน

ลูกสุนัขและลูกแมว ก็ไม่ต่างอะไรกับเด็กๆ ที่มักจะยังไม่ค่อยมีไขมันตามตัวสำหรับเก็บสะสมพลังงานไว้ใช้ยามฉุกเฉิน (เช่นเมื่อมีอาการป่วยจากโรคต่างๆ) เมื่อร่างกายเกิดภาวะเครียด เช่นเมื่อมีไข้ ร่างกายมักจะเผาผลาญพลังงานมากขึ้น อีกทั้งเบื่ออาหารร่วมด้วย และร่างกายมีไขมันไม่เพียงพอที่จะเกิดกระบวนการแปรเปลี่ยนไขมันเป็นน้ำตาลเข้าสู่กระแสเลือดได้ จึงเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำเกิดขึ้น

ในสุนัขพันธุ์เล็ก มีความลำบากเพิ่มอีกชั้นหนึ่ง คือ ร่างกายพวกเขามักมีการเผาผลาญพลังงานขั้นพื้นฐานสูงกว่าสุนัขพันธุ์ใหญ่ ดังนั้นภาวะน้ำตาลในเลือดตำ่ จึงมักเกิดขึ้นบ่อยในสุนัขและแมวพันธุ์เล็ก ประกอบกับตัวเล็ก จึงไม่ค่อยมีแหล่งสะสมพลังงานสำรองสำหรับยามฉุกเฉินดังกล่าว

ภาพจาก 981 สัตวแพทย์

การช่วยเหลือเบื้องต้นทำอย่างไร

การช่วยเหลือเบื้องต้นคือ ค่อยๆหยอดน้ำหวาน (นมผสมน้ำตาล หรือน้ำเปล่าผสมน้ำตาล แต่ถ้าเป็นผงกลูโคสจะยิ่งดี) แต่สภาวะแบบนี้จะไม่ค่อยยอมกลืนอะไรจึงป้อนยากสักหน่อย แล้วรีบอุ้มไปพบสัตวแพทย์โดยด่วนเพื่อฉีดกลูโคสเข้าหลอดเลือดดำ และทำการรักษาสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการป่วย หากปล่อยทิ้งไว้โอกาสที่จะรอดชีวิตมีน้อยมาก

การรักษาทำอย่างไร

เมื่อทำการเพิ่มระดับน้ำตาลในเลือดแบบชั่วคราวแล้ว (ซึ่งเป็นภาวะวิกฤต เพราะอาจเสียชีวิตได้) ลูกสุนัขต้องได้รับการรักษาภาวะป่วยที่เหนี่ยวนำให้เกิดภาวะเครียดทางร่างกาย เช่น อาจจะมีท้องเสีย เป็นหวัด หรือไข้สูง นำมาก่อน ในกรณีเช่นนี้ สัตวแพทย์จะทำการรักษาสาเหตุป่วยหลักนี้ไปด้วยกันกับการแก้ไขภาวะน้ำตาลตก

สพ.ญ. พจมาน วัชราภิชาต
Latest posts by สพ.ญ. พจมาน วัชราภิชาต (see all)